بازی کردن جزئی از حیات آدمی است و از تولد کودک با او همراه است. بازی راهی است برای ارضای حس کنجکاوی کودک نسبت به دنیای اطرافش، و او را برای عهده دار شدن وظایف اجتماعی و اقتصادی آماده می سازد. کودک در روند بازی کردن، احساسات خود مثل ترس و خشم و یا محبت را بروز می دهد. بازی کردن تنها بخاطر سرگرمی نیست. از جمله بازی های که به رشد کودک کمک می کند، بازی های پر تحرک است که نباید این بازی ها را برای کودکان خود محدود کنید. این کار باعث می شود رشد جسمی و فکری آن ها کند شود. بازی کردن در رشد مغز تاثیر دارد و اجازه می دهد تا کودکان با استفاده از قدرت خلاقیت، مهارت های فیزیکی، شناختی و عاطفی را در خود تقویت کنند. در ادامه مطلب با ما همراه باشید تا فواید بازی کردن کودکان را با شما در میان بگذاریم.
فواید بازی کردن برای کودکان شما
وقتی کودک شما یک ترانه کودکانه را حفظ می‌کند، در واقع در حال تقویت مهارتهای زبانی خود می‌باشد. برخی از بزرگتر‌ها فکر می‌کنند بازی کردن یک نوع وقت تلف کردن است و با اصرار زیاد، سعی می‌کنند که کودکان خود را مجبور کنند که بازی کردن را ترک کند و به فعالیت‌هایی که از نظر مربیان و والدین مهم هستند، بپردازد.
بازی کردن مهم‌ترین، اثربخش‌ترین و بهترین کار برای رشد و سلامت، ذهن، روان و عاطفه کودک است و هرگز نباید به بازی کردن به عنوان وقت تلف کردن نگاه کنند. کودکان همیشه عاشق و شیفته بازی هستند. کودک همه واقعیت زندگی خود را در بازی کردن جستجو می‌کند. به همین دلیل است که از والدین می خواهیم زمانی را برای بازی با کودکان خود اختصاص دهند.
چند مورد از فواید بازی کردن برای کودک
- بازی کردن قوه تخیل او را پی ریزی می‌کند.
- بازی مهارتهای اجتماعی او را ارتقا می‌بخشد.
- بازی رشد جسمانی او را افزایش می‌دهد.
- بازی به کودک کمک می‌کند تا هیجان خود را تخلیه کند.
تحریک اولیه‌ی رشد مغز
بازی کردن می‌تواند از جهت های مختلف به تقویت رشد مغزی در کودک کمک کند. برای نمونه تجربیات ضروری برای زندگی را فراهم می‌کند و زمینه‌ساز رشد مغز می‌شود.
مغز کودکان به تعداد زیادی ارتباط‌دهنده‌ی بین سلول‌های عصبی یا سیناپس مجهز است. تولید بیش از حد سیناپس اجازه می‌دهد تا اطلاعاتی که در سال‌های اولیه کسب می‌شوند به شکل بنیادین در مغز ذخیره شوند. این ذخیره‌سازی بنیادین به تجربیات کاملی در زندگی نیاز دارد که در یک محیط غنی از بازی‌های حسی و حرکتی کسب می‌شوند. اگر این تجربه‌ها وجود نداشته باشند، سیناپس‌های مربوطه از بین می‌روند. دانشمندان علوم اعصاب کشف کرده‌اند که قرار گرفتن در شرایط ایدئالی برای بازی کردن از جهت محیط و لوازم و بازی کردن در محیطی با این شرایط می‌تواند باعث تغییرات شیمیایی و فیزیولوژیک در مغز شود. در بین نواحی مختلف مغز، این تغییرات بیشترین فایده را برای قشر مغز دارند. قشر مغز همان ناحیه‌ای از مغز است که با پردازش رفتارهای شناختی ارتباط بیشتری دارد.
تقویت هوش کودکان
یکی دیگر از فوایدی که برای بازی کردن مشخص شده است این است که بازی در دوران کودکی با داشتن هوش بیشتر در سنین بالاتر ارتباط دارد. از پژوهش‌های انجام شده در این زمینه نتایج جالبی به دست آمده است. این پژوهشها نشان دادند که اگر برای نوزادان شرایطی فراهم شود که به صورت منظم بازی کنند، آنها در سه سالگی بهره‌ی هوشی بالاتری خواهند داشت. بعضی از روان‌شناسان بعد از تجزیه و تحلیل نتایج به دست آمده، این نظریه را تأیید کردند که بازی می‌تواند رشد شناختی، زبانی و اجتماعی کودک را تقویت کند.
بهبود مهارتهای کلامی و ارتباطی کودکان
یکی دیگر از نتایج قابل مشاهده‌ی پژوهشها ارتباط بین بازی‌های دوران کودکی و مهارتهای ارتباطی در سنین بالاتر است. در پژوهشی که با هدف درک بهتر ارتباط بین مهارتهای ارتباطی و بازی کردن انجام شد، پژوهش گران دریافتند که بازی با اسباب‌بازی‌ها چه تأثیراتی روی کودک می‌گذارد. در این پژوهش مشخص شد که اگر مادر یک اسباب‌بازی را نام‌گذاری کند و در بازی کودک با آن اسباب‌بازی مشارکت کند، بعد از سه ماه فرزند او مهارتهای کلامی بهتری خواهد داشت. بهبود مهارتهای کلامی و ارتباطی کودکان یکی از فواید مهم بازی کردن کودکان است.
در یک پژوهش دیگر، پژوهشگران رفتار کودکان حاضر در کلاس‌های ۶۵ مهد کودک را به مدت چهار هفته بررسی کردند. همان طور که پیش‌بینی می‌شد، همراه بودن این کلاس‌ها با بازی‌ها به ویژه بازی‌های نمایشی باعث شده بود تا کودکان عملکرد بهتری در یادگیری مهارتهای پیش‌نیاز خواندن و نوشتن داشته باشند. بازی‌های نمایشی به طور ویژه‌ای مفید هستند. کودکان خردسال هنگام انجام این بازی‌ها فرصت خوبی پیدا می‌کنند تا واژگان را بهتر بشناسند، بهتر مکالمه کنند و مطالب دیگران را بهتر درک کنند. در بازی‌های گروهی، کودکان معمولا برای رسیدن به توافق‌ها سعی می‌کنند به گفتار و رفتار یکدیگر پاسخ دهند.
فواید بازی کردن والدین با کودکان
یکی از فواید بازی کردن با کودکان این است که باعث کاهش استرس والدین میگردد. بازی به والدین اجازه می دهد تا از منحصر به فرد بودن هر کودک قدردانی کنند. بازی کردن با فرزندانتان می تواند کاهش دهنده استرس باشد. خندیدن و آرامش برای سلامتی خودتان و همچنین فرزندانتان بسیار مهم است.
به خاطر داشته باشید که والدین اولین و بهترین همبازی کودکان هستند. از همان ابتدای زندگی فرزند تان مشغول بازی با شما است. به عنوان مثال حرکات چهره مادر در هنگام عوض نمودن پوشک و تغییرات چهره والدین در هنگام رویارویی با کودک همگی برای کودک نوعی بازی محسوب می شود.
بازی پیوند عاطفی را بهبود می بخشد
کودکان با برقراری رابطه، تعامل و بازی با دیگران، روابط خود را شکل می دهند. هنگام بازی با بچه ها به والدین فرصتی داده می شود تا مسائل را از دیدگاه آنها ببینند. کودکان از بازی برای کاوش در محیط، مهارت حل مسئله و تفریح استفاده می کنند. در طول بازی کودکان به والدین خود اعتماد کرده و می آموزند که چگونه با دیگران تعامل برقرار کنند و رقابت سالم داشته باشند. همه ما هنگام سپری کردن زمان با یکدیگر پیوند عاطفی ایجاد می کنیم.
همچنین بخوانید: چرا کودکان دچار یبوست می شوند؟ و چگونه آن را برطرف کنیم
بازی سرگرم کننده
بازی کردن برای کودکان بسیار ساده است، اما والدین فراموش می کنند که قوانین بازی را رعایت کنند. چرا که در مرحله اول باید از آن لذت ببرند. وقتی پدر و مادر چند لحظه کار را رها کرده و فقط برای سرگرمی بازی می کنند از گذراندن وقت با کودکانشان لذت می برند و احساس شادی و نشاط دارند همچنین آنها هم از فواید بازی کردن بهره می برند.
بازی والدین با کودکان استرس را تسکین می دهد
وقتی زمانی را برای بازی با کودک مان اختصاص دهیم نسبت به ساعات دیگر بیشتر احساس شادی و خوشحالی داریم و کمتر استرس را تجربه می کنیم به همین دلیل بخصوص اگر بازی با فعالیت های فیزیکی همراه باشد یکی از روش های مقابله با استرس و ایجاد پیوند قوی عاطفی بین والدین و کودک است.
بازی باعث رشد مهارت می شود
تعامل با کودکان مانند خیلی از روش های دیگر به آنها می آموزد تا مهارتهای اجتماعی خود را رشد دهند. بازی کردن با کودکان باعث ایجاد هماهنگی چشم، دست و مهارت های حرکتی می شود. تظاهر والدین به بازی مانند بازی در آشپزخانه یا اجرای نمایش عروسکی، به آگاهی آنها از دنیای اطراف کمک می کند. می توان از طریق بازی موقعیت های استرس زا را به بچه ها آموزش داد تا یاد بگیرند که چطور با آنها کنار بیایند.
با رنگ آمیزی، خانه سازی و دوچرخه سواری مهارت های حرکتی توسعه می یابد. علاوه براین بازی با کودکان باعث افزایش عزت نفس می شود و به آنها کمک می کند که نقش خود را در جهان درک کنند. والدین می توانند حین بازی، سبک زندگی صحیح را به فرزندان خود آموزش دهند.
سخن پایانی
دانستیم که فواید بازی کردن برای کودکان بسیار است. بازی کردن فرصتی است تا کودکان مهارت های مختلف فرا بگیرند و تمرین کنند تا با تجربه ( حتی به نظر پیش پا افتاده و ساده ) رشد کنند. والدین می توانند از طریق بازی کردن به فرزندشان کمک کنند تا به استعداد های خود دست یابند. مادر و پدر با پیوستن به بازی های کودک خود ، فرصت منحصر به فردی را می یابند تا برای لحظاتی دنیای کودکی خود را ببینند و لحظات بیشتری را در کنار کودک خود سپری کنند.