بی بی چک سالهاست که به عنوان یکی از روش های فوری تشخیص حاملگی به کار می رود. مکانیزم عمل آن تعیین غلظت هورمون HCG در ادرار فرد مظنون به بارداری است. این هورمون توسط سلولهای جفت تولید میشود و زمانی که تخمک بارور میشود، 6 روز بعد از حاملگی و در رحم قرار میگیرد و بعد از آنکه در خون جریان یافت میزان این هورمون روز به روز افزایش پیدا می کند. هورمون hCG همچنین مانع از تخمکگذاری ماهانه در تخمدان میشود. سطح این هورمون هشت روز پس از بارور شدن تخمک بالا میرود و دو تا سه ماه بعد از لقاح به اوج میرسد. پس از آن به آرامی پایین میآید و در سایر مراحل بارداری در سطح ثابتی باقی میماند.
در طول ۱۰ هفتۀ اول بارداری، معمولاً سطح هورمونhCG هر دو روز، دو برابر میشود. هورمون hCG از طریق جریان خون در کل بدن گردش میکند و از طریق کلیهها دفع میشود. آزمایشهای بارداری خانگی برای تشخیص بارداری از میزان این هورمون استفاده میکنند، زیرا غلظت بالای hCG در ادرار نشانۀ بارداری است. هنوز علت دقیق تهوع در بارداری مشخص نیست، اما بسیاری از پزشکان بر این باورند که این عارضه به احتمال زیاد با افزایش سطح hCG مرتبط است. زنانی که سطح hCG بالاتری دارند، معمولاً تهوع و استفراغ شدیدتری نسبت به دیگر زنان دارند.
خط کم رنگ بی بی چک نشانه چیست؟
بیشترین سوالات در مورد نتیجه تست بارداری ، ظاهر شدن خط کم رنگ در نوار تست بارداری است. باید توضیح دهیم که در اکثر کیت های بارداری یک نوار حساس به هورمون HCG درون ادرار مادر قرار می گیرد و بر اساس میزان هورمون موجود در ادرار یک یا دو خط صورتی یا آبی رنگ بر روی نوار دیده می شود که مشاهده خط دوم نشان دهنده بارداری و دیدن یک خط نشانه جواب منفی آزمایش است. ولی گاهی خط دوم بسیار کم رنگ تر دیده می شود و جواب تست را به شک و ابهام می کشاند.
توضیح اینکه نوار تست جذب کننده هورمون HCG است و میزان این هورمون است که خط روی نوار را فعال می کند. خط دوم روی نوار جایی قرار گرفته است که حداقل هورمون مورد نیاز برای جواب مثبت را نشان دهد. بنابراین میزان غلظت هورمون در ادرار می تواند این خط را ظاهر و یا پنهان کند. وقتی این خط حتی به میزان خیلی کم ظاهر می شود به معنی جواب مثبت و حاملگی است و به ندرت اتفاق می افتد که پاسخ غلط باشد. یعنی حتی اگر خط کم رنگی در حد سایه دیده شود جواب را مثبت تلقی خواهیم کرد. ( فقط به صورت خیلی نادر ممکن است سقط یا ختم بارداری اتفاق بیافتد و نتیجه غلط شود. البته حتی با خط پررنگ نیز این احتمال خیلی خیلی کم وجود دارد.)
روش استفاده از بی بی چک
برای استفاده از بیبی چک، ادرار شخص مورد نظر باید در ظرف تمیزی مانند لیوان یكبار مصرف جمع آوری شود. (نکته قابل توجه اینکه ادرار اول صبح به طور معمول بیشترین غلظت hCG را در بردارد و لذا بهترین نمونه برای انجام تست ادرار است. اگر چه هر نمونه ادرار ممکن است استفاده شود.)
نوار تست را از پاكت خارج سازید و تا خط مشخص (Max) در ادرار فرو برید. (دقت داشته باشید که نوار را بیشتر از این حد وارد ادرار نکنید.)
سه ثانیه صبر كنید سپس از ادرار خارج ساخته بطور افقی بر روی دهانه ظرف ادرار بگذارید.
نتیجه تست بیبی چک
پس از انجام تست یکی از سه حالت زیر ممکن است ایجاد شود:
1- بر حسب میزان هورمون موجود در ادرار نتیجه مثبت به صورت 2 خط قرمز طی حدود 40 ثانیه ظاهر می شود.
2- ظهور رنگ در فاصله 5 تا 10 دقیقه مشكوك بوده و بهتر است چند روز بعد تكرار شود.
3- هر نتیجه ای بعد از 10 دقیقه فاقد ارزش است و در حکم منفی تلقی می شود.
4- مثبت: آشكار شدن دو نوار رنگی در نواحی كنترل و پائین تر از آن
5- منفی: آشكار شدن تنها یك نوار رنگی در ناحیه كنترل
* نکته مهم اینکه شدت رنگ بستگی به مدت زمان حاملگی نیز دارد.
بیبی چک چه زمانی مثبت می شود
این تست معمولا از 25-20 روز پس از اتمام آخرین روز خونریزی قبلی شروع به مثبت شدن می کند البته در خیلی افراد ممکن است تست در این تاریخها مثبت نشده و بهترین زمان چک حاملگی با این تست 4-3 روز پس از تاخیر در موعد قاعدگی طبیعی است.
تست خون حاملگی چه زمانی مثبت می شود
معمولا 10-7 روز پس از لقاح سطح این هورمون در خون به حدی میرسد که قابل تشخیص است اما در صورت منفی شدن حاملگی رد نمی شود و در صورت شک به حاملگی چند روز بعد باید مجدد چک شود.
عوامل موثر درطولانی تر شدن زمان حصول پاسخ مثبت توسط تستهای خانگی( منفی کاذب ):
1. تاخیر در زمان لانه گزینی
2. تفاوت در حساسیت تستهای بارداری مختلف
3. پایین بودن غلظت هورمون در خون و ادرار بعلت انجام زود هنگام
4. خطا در انجام روش انجام تست
5. مصرف داروی کاربامازپین
6. نگهداری ادرار در ظروف غیر استاندارد
در چه مواردی ممکن است نتیجه تست بطور کاذب مثبت شود ؟
1. وجود بیماری هائی مثل پروتئینوری , هموگلوبینوری و کلا وجودپروتئین و یا خون در ادرار
2. آلودگی باکتریائی ادرار
3. مصرف بعضی داروها مثل پرومتازین – کلردیازپوکساید یا متادون توسط بیمار
4. زایمان جدید یا سقط اخیر
5. اشتباه در روش اجرای تست یا خطا در خوندان نتایج
چون هورمون ابتدا در خون ظاهر می شود سپس بعد از شروع متابولیزه شدن در ادرار آمده ودفع میشود پس آزمایش خون حساستر است وزودتر مثبت میشود.درموارد حاملگی خارج رحمی هم که حتما باید خون تست شود.
مقادیر نرمال هورمون HCGβ :
در ۸۵%حاملگیها مقدار این هورمون طی 72-48 ساعت دوبرابر می شود. هرچه سن حاملگی بیشتر میشود، زمان دوبرابر شدن این هورمون طولانی تر شده و حداکثر به ۹۶ ساعت می رسد.
در مورد مقادیر این هورمون می بایست توجه نمود. زیرا در برخی حاملگیهای طبیعی مقداراین هورمون می تواند کم باشد ولی نوزادی کاملا سالم به دنیا بیاید.
ارزیابی حاملگی از روی مقدار هورمون:
. اگر مقدار هورمون HCGβ کمتر از ۱۰ باشد شخص باردار نیست.
. اگرمقدار هورمون HCGβ بیشتر از ۲۵ باشد فرد باردار است.
. اگر مقدار هورمون بین۱۰تا ۲۵ باشد نمی توان با قاطعیت گفت شخص باردار است ویا خیر.در این موارد توصیه می شود تست 72-48 ساعت بعد تکرار شود.
راهنمای سطوح HCG در طول بارداری
الف – 3 هفته از LMP گذشته باشد : 50- 5 ml/mIu
ب – 4 هفته از LMP گذشته باشد : 26-5 ml/mIu
ج – 5 هفته از LMP گذشته باشد : 7340-18 ml/mIu
د – 6 هفته از LMP گذشته باشد : 56500 – 1080 ml/mIu
ه – 7-8 هفته از LMP گذشته باشد : 229000 – 7650 ml/mIu
و – 12-9 هفته از LMP گذشته باشد : 288000 – 25700 ml/mIu
ظ – 16-13 هفته ازLMP گذشته باشد : 254000 – 13300 ml/mIu
ح – 24-17 هفته از LMP گذشته باشد : 165400 – 4060 ml/mIu
ط – 40-25 هفته از LMP گذشته باشد : 117000 – 3640 ml/mIu
(منظور از LMP اولین روز آخرین قاعدگی است )
سطوح پایین مقدار این هورمون نشانه چیست؟
. اشتباه در تعیین سن حاملگی
. احتمال سقط یا حاملگی پوچ
. حاملگی نابجا
در این موارد بهتر است آزمایش 72-48 ساعت بعد مجددا تکرار شود.
سطوح بالای مقدار این هورمون نشانه چیست؟
. اشتباه در تخمین سن حاملگی
. حاملگی مولار
. چند قلویی
در این موارد هم بهتر است آزمایش مجدد انجام و پس از اطمینان از نتیجه به بررسی علت پرداخت.
ارسال نقد و بررسی