تامپون وسیله‌ای است با کاربردی همانند نوار بهداشتی که در در ایام قاعدگی توسط خانم‌ها استفاده می‌شود. با این تفاوت که نوار بهداشتی در بیرون از فرج قرار می گیرد اما تامپون در داخل مهبل فرو می‌رود و با جذب خون مانع بیرون آمدن آن از بدن می‌شود. جنس آن معمولاً از پنبه است و با استفاده از یک فروکننده در داخل مهبل قرار داده می‌شود. در انتهای آن نخی وجود دارد که برای بیرون کشیدن آن استفاده می‌شود.
بسیاری از تامپون‌ها همراه با یک هدایتگر پلاستیکی تولید می‌شوند که کمک می‌کند بهتر از تامپون در هنگام قاعدگی استفاده کنید. بعضی از تامپون‌ها این هدایتگر را ندارند و لازم است از انگشت خود برای وارد کردن تامپون به واژنتان استفاده کنید. اگر این کار برایتان دشوار است حتما با مادر، خواهر یا یک فرد بزرگسال مورد اطمینان صحبت کنید تا او شما را راهنمایی کند.
تامپون‌های قاعدگی معمولا بسیار سبک هستند و ضخامت کمی دارند. در بیشتر موارد دخترها از تامپون‌های باریک و سبک استفاده می‌کنند. به شکل کلی لازم است سایز تامپون را بر اساس میزان پریود و فعالیت خود انتخاب کنید.
تاریخچه تامپون
تامپون با فروکننده و نخ انتهای آن در سال ۱۹۲۹ اختراع و در سال ۱۹۳۱ توسط دکتر ارل هاس (به انگلیسی: Earle Haas) ثبت شد. تامپون‌هایی بر اساس طرح دکتر ارل هاس ساخته شدند در سال ۱۹۳۶ مورد استفاده قرار گرفتند.
تامپون بهتر است یا نوار بهداشتی؟
در موقعیت های عمومی استفاده از نوار بهداشتی بهتر و آسان تر از استفاده از تامپون است. بهتر است تنها در موارد خاص مثل ورزش کردن یا مهمانی رفتن از تامپون استفاده کنید. مثلا در صورتی که لباس مجلسی شما تنگ و چسبان است بهتر است از تامپون به جای نوار بهداشتی استفاده کنید.
همچنین بخوانید : چرا خانم ها پریود می شوند؟
نحوه گذاشتن تامپون
ممکن است اولین بار که قصد استفاده از تامپون را دارید اضطراب داشته باشید. این اضطراب طبیعی هست، برای اولین بار و مخصوصا برای وقتی که قصد یادگیری دارید بهتره از کوچکترین نوع آن استفاده شود. وقتی مقدار خون شما در حد متوسط تا زیاد باشد بهتر می توان تامپون را وارد کرد چون نوعی حالت نرم کنندگی ایجاد می کند.هر چقدر شما آرامش بیشتری داشته باشید برای اینکار بهتر است. وقتی اضطراب داشته باشید عضلات واژن نا خود آگاه جمع می شوند و کار شما را سخت می کنند.
1- دست هایتان را آب و صابون بشوئید و خشک کنید.لایه پلاستیک تامپون را بردارید. ممکن است به دلیل اضطراب شما از دستتان روی زمین بیفتد هرگز از آن استفاده نکنید. تامپون دیگری را باز کنید.
2- بشینید یا در حالت راحتی قرار بگیرید. تامپون به حالتی درست شده که اوله نازک درون لوله بزرگ تر قرار گرفته است. شما باید وسط قسمت نازک را با انگشت بگیرید. مطمئن باشید که نخ تامپون وجود داشته باشد.
3- با انگشت های دست دیگر لب های واژن را باز کنید وتامپون را در سوراخ بکارت بگذارید.
4- به آرامی تامپون را فشار دهید تا از سوراخ بکارت وارد واژن شود.وقتی انگشتی که وارد می کند به بدن و یا آن اپلایکاتور رسید و یا وقتی لوله بزرگتر وارد شد داخل کردن را متوقف کنید.
5- وقتی آن اپلایکاتور یا لوله بزرگتر وارد واژن شد از انگشت سبابه خودتون برای فشار دادن لوله داخلی به لوله خارجی استفاده کنید.
6- وقتی لوله داخلی واردشد از شست و انگشت وسطی خودتان برای خارج کردن اپلیکاتور استفاده کنید. مطمئن باشید که نخ تامپون خارج از واژن وجود داشته باشد. این نخ برای این است وقتی که قصد خارج کردن آن را دارید با کشیدن نخ تمام تامپون خارج می شود
اگر تامپون به درستی وارد شود شما اصلا آن را حس هم نخواهید کرد.اگر احساس ناراحتی می کنید احتمالا تامپون را درست نگذاشته اید یا اینکه تامپون کاملا داخل نشده است.اگر اینطور است آن را خارج کنید و از نوع تازه ای از آن استفاده کنید. مطمئنا در دفعات بعدی تجربه بیشتری بدست می آورید. وبجای اینکه نا امید بشید و یا بقول معروف دست و پای خودتان را گم کنید خونسردی خودتان را حفظ کنید و مجددا تکرار کنید.
انواع تامپون ها
تامپون‌ها با درجات جذب خون متفاوتی ارائه می‌شوند :
– ضعیف : ۶ گرم یا کمتر
– معمولی : ۶ تا ۹ گرم
– خوب : ۹ تا ۱۲ گرم
– خیلی خوب : ۱۲ تا ۱۵ گرم
– عالی : ۱۵ تا ۱۸ گرم
تامپون را باید چند وقت یکبار عوض کرد؟
اگر از تامپون قاعدگی استفاده می‌کنید ضروری است که هر ۴ تا ۸ ساعت یک بار تامپون پریود خود را تعویض کنید. قبل از اینکه بخوابید یک تامپون جدید بگذارید و زمانی که بیدار شدید آن را تعویض کنید. نگه داشتن یک تامپون در واژن برای مدت زیاد ریسک سندرم شوک سمی را که به وسیله باکتری‌ها به وجود می‌آید، بالا می‌برد.
به طور کلی تامپون ها باید هر 4-8 ساعت تعویض شوند و هرگز بیش تر از 8 ساعت از یک تامپون استفاده نشود. ولی در این جا راهنمایی هایی در زمینۀ زمان تعویض تامپون می آوریم: تامپون باید به راحتی خارج شود. اگر هنوز چسبیده است و یا خشک است احتمالا به اندازۀ کافی در محل باقی نمانده است تا خون قاعدگی را به خود جذب نماید. از طرف دیگر اگر هنگام رفتن به دستشویی متوجه شدید که نخ خارج شده از تامپون با خون قاعدگی مرطوب شده است، احتمالا کاملا اشباع شده است و باید تعویض شود. هرچه شما شناخت بهتری از میزان خونریزی خود داشته باشید، تشخیص زمان تعویض تامپون و میزان قدرت جذب مورد نیاز ساده تر خواهد بود.
همچنین بخوانید : بوی بد واژن و راههای درمان
خارج کردن تامپون
1- ریلکس و آرام باشید، اگر استرس داشته باشید احتمال انقباض عضلاتتان بیشتر و خارج کردن تامپون مشکل تر خواهد شد.
۳- در وضعیت مناسبی بایستید، روی توالت نشسته و یا سرپا بایستید در حالی که یک پای خود را روی سرپوش توالت گذاشته اید، اگر ممکن است در وضعیتی بایستید که زمان قرار دادن تامپون از آن استفاده کردید. نشستن روی توالت و کشیدن نخ تامپون راه مطمئنی است که خون های بیرون آمده از تامپون، به جای آنکه روی لباس و کف دستشویی بریزید و داخل توالت تخلیه شوند.
۴- دست خود را بین پاها برده و نخ تامپون را بکشید، مطمئن باشید تامپون را با همان زاویه ای که داخل واژن گذاشتید بیرون بکشید
۵- خیلی محکم نکشید، اگر برای خارج کردن تامپون به مشکل برخورد کرده اید، اصرار برای بیرون کشیدن محکم آن باعث پاره شدن نخ تامپون خواهد شد. همچنین اگر علت چسبیدن تامپون به واژن خشکی بیش از حد آن باشد کشیدن زیاد و محکم آن سبب درد می شود.
۶- اگر به آسانی بیرون نیامد عصبی و مضطرب نشوید، اگر دیدید خارج کردن تامپون خیلی سخت است نترسید و مضطرب نشوید، تامپون در شکمتان گم نمی شود!!! اگر در حالی که نخ را می بینید نمی توانید آن را خارج کنید چند کار می توانید انجام دهید.
به آرامی نخ را مانند زمانی که اجابت مزاج می کنید به طرف پایین بکشید. تکان دادن نخ در زمان بیرون کشیدن تامپون کمک می کند که راحت تر مجرای واژن را ترک کند. زمانی که تامپون به اندازه کافی نزدیک سوراخ واژن رسید که بتوانید آن را با انگشتتان بگیرید، به آرامی تامپون را با انگشتانتان از طرفی به طرف دیگر تکان دهید در حالی که آن را همزمان به طرف پایین می کشید.
اگر واقعا برای درآوردن واژن مشکل داشتید می توانید از دوش مهبل (که شستشوی زنان نیز نامیده می شود) استفاده کنید. دوش مهبلی باعث اسپری کردن آب به داخل واژن ومرطوب و نرم شدن تامپون شده و بیرون کشیدن آن را آسان تر می کند. اگر می خواهید از این روش استفاده کنید به دقت دستورالعمل روی پاکت دوش مهبل را که از داروخانه خریده اید مطالعه کنید. اگر از دوش مهبل ساخته شده در خانه استفاده می کنید مطمئن باشید که آب استریل و ضدعفونی شده باشد.
اگر نتوانستید تامپون را پیدا کنید انگشتتان را داخل واژن کرده و آن را به صورت چرخشی در اطراف دیوارده حرکت دهید. اگر نخ تامپون را پیدا کردید می توانید انگشت دیگر را وارد واژن کرده و نخ را بین انگشتان خود بگیرید و به راحتی تامپون را خارج کنید.
اگر نتوانستید تامپون را پیدا کنید و یا به نظر می رسد نمی توانید آن را از واژن خارج کنید، در اینکه نزد پزشک بروید خجالت نکشید.
۷- به طرز آبرومندانه ای تامپون مصرف شده را جمع و جور کرده و دور بیاندازید، وقتی تامپون را خارج کردید آن را در تکه ای دستمال توالت پیچیده و داخل سطل آشغال بیاندازید. آن را در سیفون نیاندازید. تامپون ها این قابلیت را ندارند، آن ها می توانند سبب مسدود شدن توالت شده، بنابراین آن ها را در سطل آشغال بیاندازید.
۸- دستتان را بشویید
حمله سمی در اثر استفاده از تامپون
شواهد نشان می‌دهد، تامپون‌ها با نشانگان حمله سمی (Toxic Shock Syndrome – TSS) در ارتباط هستند که به ندرت با عفونت‌های باکتریایی اتفاق می‌افتد. عواملی که باعث افزایش خطر حمله سمی می‌شوند شامل استفاده مداوم یا طولانی از تامپون‌ها (به ویژه انواع فوق جاذب) در دوره‌های قاعدگی است. وقتی که تامپون بطور طولانی در واژن قرار گیرد، احتمال مهاجم شدن باکتری‌هائی که قبلا بی آزار بودنده اند وجود دارد که مهمترین آنها استافیلوکوک اورئوس است.
راههای پیشگیری از حمله سمی
1- اگر در هنگام استفاده از تامپون یکی از عوارض زیر در شما بروز کرد از ادامه استفاده از آن‌را متوقف کنید:
– تب بالا
– تهوع و استفراغ
– اسهال
– از حال رفتن
2- حتما قبل از شروع به استفاده دستهایتان را بشوئید، تامپون‌ها را مرتب (هر 6-4 ساعت) عوض کنید و در شب نوارهای بهداشتی را جایگزین آنها کنید.
3- از تامپون‌های فوق جاذب استفاده نکنید، از انواع نخی استفاده کنید
4- تامپون متناسب با حجم خونریزی خود انتخاب کنید. اگرحجم خونریزی کمی دارید از تامپون‌های کوچک استفاده کنید. TSS معمولا در تامپون‌های بزرگ ایجاد می‌شود.
5- اگر دچار عفونت پوستی به ویژه نزدیک آلت تناسلی هستید از تامپون استفاده نکنید. برای زخم‌های عفونی فوراً از پزشک کمک بخواهید.
سوال و جواب هایی در مورد استفاده از تامپون
آیا استفاده از تامپون باعث پاره شدن پرده بکارت می شود؟
در سایت ها و مطالب خارجی گفته شده که استفاده از تامپون باعث پارگی پرده ی بکارت نمی شود. برخی از پرده های بکارت سوراخ بزرگی دارند که به راحتی باعث عبور تامپون می شوند اما سوراخ برخی نیز کوچک است. به هر حال احتیاط می گوید که چنانچه در جامعه ای مثل ایران زندگی می کنید که پرده ی بکارت اهمیت اخلاقی و حقوقی دارد، بهتر است قبل از ازدواج از تامپون استفاده نکنید. اما چنانچه اصرار به استفاده از تامپون را دارید به یک پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید تا با بررسی سوراخ پرده بکارت به شما بگوید که آیا می توانید از تامپون استفاده کنید یا خیر.
آیا ممکن است تامپون در داخل بدن گم شود؟
به هیچ وجه. تامپون وارد واژن می شود، در انتهای واژن دهانۀ رحم قرار دارد. دهانۀ رحم قطری به اندازۀ یک سر سوزن دارد که برای عبور تامپون بسیار کوچک است. از طرف دیگر تامپون توسط دیواره های واژن در جای خود محکم قرار می گیرد تا وقتی که نخ آن را به آرامی بیرون بکشید.
آیا می توان از تامپون ها برای ترشحات غیر قاعدگی واژینال استفاده نمود؟
خیر، تامپون های تامپکس تنها باید در هنگام قاعدگی استفاده شوند. به خاطر داشته باشید که مقدار اندک ترشحات کاملا طبیعی است و شما می توانید برای این منظور از پد های بهداشتی روزانه آلویزاستفاده کنید. اگر احساس می کنید میزان ترشحات شما بین دو دورۀ قاعدگی بسیار زیاد است حتما به پزشک مراجعه نمایید.
آیا می توان از دو تامپون هم زمان استفاده نمود؟
خیر، تنها از یک تامپون در آن واحد استفاده نمایید. متناسب با نیاز خود تامپونی با حداقل میزان جذب را انتخاب نمایید. اگرنگران هستید که میزان خونریزی زیادی دارید از تامپون های با قدرت جذب بسیار بالا Super Plus استفاده نمایید. ویا هم زمان با تامپون از یک پد بهداشتی روزانه آلویز هم استفاده نمایید.
اگر نخ خارج کننده تاکپون قطع شود چه باید کرد؟
احتمال بروز چنین حادثه ای بسیار اندک است ولی حتی ا گر هم چنین اتفاقی بیافتد معمولا بسیار ساده است که با انگشت آن را خارج نمایید. دستانتان را خوب بشویید و بدن خود را در همان حالتی که تامپون را وارد نموده اید قرار دهید و تامپون را خارج نمایید. اگر به هیچ وجه نمی توانید این کار را انجام دهید بلافاصله به پزشک مراجعه نمایید. به یاد داشته باشید که تامپون به هیچ وجه نباید بیش از 8 ساعت در داخل بدن بماند.
آیا امکان دارد که تامپون بیرون بیافتد؟
اگر تامپون به خوبی وارد شده باشد توسط عضلات موجود در اطراف دهانۀ واژن در جای خود محکم قرار می گیرد و بیرون نمی آید.