به باور یک جامعه شناس ازدواج ناامن میتواند منجر به گرایش بیشتر زنان به ازدواج با افراد میانسال شود. حریرچی میگوید: «دخترانی که به ازدواج با افراد میانسال تمایل دارند، اغلب دختران بالای ۳۰ سال هستند که برای تامین زندگی نمیتوانند به پسران جوان اعتماد کنند.
همچنین خشونت در پسران جوان بسیار بالاست، بنابراین دختران به سمت مردی میروند که رفتار محبتآمیز داشته باشد.» این در حالی است که در سالهای اخیر مدام میزان ازدواج در ایران کاهش یافته و در مقابل طلاق افزایشی بوده است. معضلات خانواده در ایران معضلات متعددی است و اگر در مورد آن چاره اندیشی نشود، مشکلات عدیدهای به وجود میآید.
بیکاری، مسکن، تورم، گرانی، فرار از مسئولیت، تاخیر در ازدواج، افزایش طلاق و… همه و همه دست به دست هم داده تا ازدواج به خود شکل دیگری بگیرد. اگر تا چند سال پیش زنان بیوه یا مطلقه تنها گزینه ازدواجشان مردان سالمند بود؛ اینک شاهد هستیم که دختران جوان هم به مردان میانسال تمایل پیدا کرده و ازدواج با آنها را ترجیح میدهند. انگار گرایشها تفاوت پیدا کرده و دخترانی که روزی از ازدواج با مردان میانسال فرار میکردند؛ اینک آنها را گزینه خوبی میدانند، چرا که این روزها از استحکام زندگی زناشویی خبری نیست و کوچکترین بادی ستون خانهها را میلرزاند. پس چه بهتر انتخاب مردانی که از تمکن مالی بهرهمندند و چون پسران جوان از زیر بار مسئولیت رفتن شانه خالی نمیکنند. این وصف حال و طرز فکر برخی دخترانی است که همسر آینده خود را از میان میانسالان انتخاب میکنند. البته باید تمام ابعاد این ازدواج را بررسی کارشناسانه کرد تا بتوان به صورت موشکافانه به آن پرداخت. مسالهای که در صورت تداوم تاخیر در ازدواج شامل حال جوانانی است که گزینههای ازدواج خود را تغییر میدهند. آن چنان که زنگ خطر ازدواج دیرهنگام از مدتها پیش به صدا درآمده و بارها و بارها جامعهشناسان و روانشناسان نسبت به تبعات آن هشدار دادهاند.
ازدواج امن با مردان میانسال
روز گذشته عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی بیان کرد دخترانی که به ازدواج با افراد میانسال تمایل دارند، اغلب دختران بالای 30 سال هستند که برای تامین زندگی نمیتوانند به پسران جوان اعتماد کنند. همچنین خشونت در پسران جوان بسیار بالاست. بنابراین دختران به سمت مردی میروند که رفتار محبتآمیز داشته باشد. حریرچی درباره افزایش ازدواج مردان بالای 60 سال عنوان کرد: در جایی زندگی میکنیم که آدمها بسیار تنها هستند و در واقع برای فرار از این تنهایی کارهای مختلفی انجام میدهند. افراد در جامعه ایران سعی میکنند برای فرار از تنهایی شرایطی را فراهم کنند که این نوع از ازدواجها نیز به همین مساله مربوط است. او با اشاره به اینکه مساله ازدواج مردان بالای 60 سال را میتوان از زاویههای مختلف اجتماعی نگاه کرد، ادامه داد: ازدواج دختران با مردان بالای 60 سال در طبقات مرفه جامعه با توجه به اینکه امکانات در این طبقات بیشتر است و این دختران نیز توقعات مالی و اقتصادی زیادی دارند، راحتتر اتفاق میافتد.
حریرچی اظهار کرد: از طرفی دختران با این مساله روبهرو هستند که اکثر ازدواج همسن و سالهایشان با شکست مواجه میشود، پس ترجیح میدهند ازدواج امنتری داشته باشند. او بیان کرد: اگر امروز قرار باشد دختران با پسران جوان ازدواج کنند باید استقلال مالی داشته باشند یا حتی در مواردی بخشی یا همه مخارج زندگی را تامین کنند که همه این موارد میتواند انگیزهای برای ازدواج با مردهای سن بالا باشد. به گزارش ایلنا، او تاکید کرد: مساله طلاق به ویژه طلاقهای عاطفی یکی از علتهای این موضوع است. وقتی دختران جوان شاهد طلاقهای زیاد یا زندگیهای ناموفق هستند، تمایل بیشتری به این نوع از ازدواجها پیدا میکنند؛ چون از لحاظ مالی تامین خواهند بود و زندگی امنتری دارند و تنها هم نخواهند بود، البته این مساله قبح دارد، اما فرد به جایی میرسد که به نگاه منفی جامعه تن میدهد.
کاهش جسارت ازدواج در پسران
«ازدواج دختران با مردان میانسال پدیده جدیدی نیست و ما در سنتهای جامعه فاصله سنی قابل توجهی را بین زوجها در جوامع کوچک میدیدیم. در واقع این مساله سابقه در تاریخ ما دارد که مدتهاست به تناسب رسیده، ولی اینکه اخیرا دوباره چنین حالتی پیش آمده نیاز به بررسی دارد.» اینها را محمد زاهدیاصل، مددکار اجتماعی میگوید. او با بیان اینکه باید ببینیم این مساله در جامعه نمود دارد یا نه، ادامه میدهد: یکی از عواملی که موجب میشود دختران جوان به ازدواج با میانسالان گرایش پیدا کنند؛ عدم اعتماد به پسران است. از سوی دیگر، شاهد هستیم که بازار ازدواج از رونق افتاده و پسران جرات پا پیش گذاشتن برای ازدواج را ندارند و تجرد را ترجیح میدهند. زاهدیاصل بیان میکند: این در حالی است که سنتهای ما خواهان ازدواج مردان هستند. گرچه در برخی جاها دیده میشود که دختری به خواستگاری میرود، اما همیشه اقدامکننده برای ازدواج مردان هستند.
او توضیح میدهد: از آنجایی که چنین جسارتی در پسران ما به دلیل بیکاری، فراهم نبودن شرایط زندگی، بحران مسکن، گرانی و… کمتر شده همه این عوامل دست به دست هم داده که خواهان خواستگاری کم شود. این مددکار اجتماعی اضافه میکند: وقتی چنین حالتی پیش میآید و شرایط ازدواج محدود میشود تا حدودی گرایشها برای ازدواج تغییر میکند. زاهدیاصل عنوان میکند: از سوی دیگر، مردان میانسالی که به هر دلیلی ازدواج نکرده یا همسرشان فوت کرده است، تمایل به دخترانی دارند که تاکنون ازدواج را تجربه نکرده باشند. این مددکار اجتماعی بیان میکند: دختران هم به مردان میانسال اعتماد بیشتری دارند، چرا که در جامعه شاهد هستند که بیشتر ازدواجهایی که زنان با مردان خود اختلاف سنی زیادی نداشتهاند، در سالهای اولیه زندگی منجر به طلاق شده است. از این رو دختران اعتماد خود را نسبت به پسران از دست داده اند و برای زندگی با دوام تمایل دارند که با مردان میانسال ازدواج کنند. زاهدیاصل اضافه میکند: اصولا با توجه به شرایط موجود دختران به دنبال مردانی هستند که بتوانند تکیهگاه خوبی باشند. پس در این میان مردان میانسال از نظر اقتصادی در وضعیت خوبی به سر میبرند.
ارسال نقد و بررسی