بیماری های مقاربتی (STD) بیماری هایی هستند که در هنگام عمل جنسی از طریق اندام تناسلی، دهان یا مقعد منتقل می شود. همچنین این بیماری می تواند از مادر به بچه ، در حین حاملگی یا بعد از زایمان منتقل شود. بیماری های مقاربتی یکی از دغدغه های بزرگ بهداشت عمومی در سراسر جهان است که هم مردان و هم زنان را شامل می شود.
اگرچه اکثر بیماری های مقاربتی قابل معالجه هستند، اما بعضی از آنها مانند HIV (عامل ایدز)، تب خال های ناحیه تناسلی و ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) که عامل ایجاد زگیل تناسلی است، قابل درمان نیستند.
سلامت جنسی، پیشگیری از بارداری، کاندوم ها
روش های مختلف پیشگیری از بارداری برای زنان و مردان وجود دارد که بعضی از آنها فرد را در برابر انتقال بیماری های مقاربتی محافظت می کند. استفاده از کاندوم یکی از انواع کنترل بارداری است – علاوه بر جلوگیری از بارداری – که به جلوگیری از گسترش بیماری های مقاربتی نیز کمک می کند. دو نوع کاندوم وجود دارد، کاندوم های زنانه و کاندوم های مردانه.
بیماری های مقاربتی می تواند از طریق افرادی که نمی دانند مبتلا به بیماری هستند به سایرین منتقل شود. به همین منظور تا زمانی که از سلامت جنسی شریک تان مطمئن نشده اید، همیشه به هنگام برقراری ارتباط جنسی، حتی از نوع دهانی، از وسایل ایمنی استفاده کنید.
اگر شما با کسی رابطه دارید، قبل از شروع رابطه جنسی، حتما از سلامت خود و فرد مورد نظرتان مطمئن شوید.
به طور کامل، اجتناب از تماس جنسی(پرهیز)، که شامل رابطه جنسی دهانی و مقاربت می باشد، تنها راه مطمئن در پیشگیری از ابتلا به عفونت است.
درباره رابطه جنسی ایمن با شریک جنسی خود صحبت کنید
قبل از اینکه با کسی رابطه جنسی داشته باشید، با او درباره بیماری های مقاربتی صحبت کنید. حتی اگر شریک جنسی شما نشانه های بیماری مقاربتی را نداشته باشد، با اینحال ممکن است آلوده باشد.
این سوالها را از شریک جنسی خود بپرسید:
– با چند نفر تا به حال رابطه جنسی داشته است؟
– آیا تا به حال رابطه جنسی بدون کاندوم داشته است؟
– آیا تا به حال رابطه جنسی دهانی غیرایمن داشته است؟
– آیا با بیش از یک نفر رابطه داشته است؟
– آیا مواد مخدر تزریق می کند؟ آیا با کسی که معتاد تزریقی است رابطه جنسی داشته است؟
– آیا تا به حال با یک روسپی رابطه ی غیر ایمن داشته است؟
– آیا تا به حال تست HIV داده است؟ نتایج آن چه بوده است؟
– آیا قبلا بیماری مقاربتی از جمله هپاتیت ب و هپاتیت سی داشته است؟ آیا درمان شده است؟
شیوه های رابطه جنسی ایمن
1- برخی از بیماری های مقاربتی مانند HIV، تا ۶ ماه پس از آلودگی فرد قابل شناسایی نیستند. تبخال تناسلی و ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) در زمانی که هنوز علائم بیماری بروز نکرده است قابل انتقال به فرد دیگر است. حتی اگر شما و شریک جنسیتان تست شده باشید، حداقل تا ۶ ماه از کاندوم استفاده کنید و سپس مجددا آزمایش بدهید.
2- علائم بیماری های مقاربتی را بشناسید و درخود جستجو کنید. علائمی مثل ترشحات غیرعادی، زخم، قرمزی، تغییرات مشکوک در آلت تناسلی خود یا شریک جنسی تان و یا سوزش در هنگام ادرار.
3- بیش از یک شریک جنسی در یک زمان نداشته باشید. امن ترین رابطه جنسی رابطه ای است که شما مطمئن باشید شریک تان فقط با شما ارتباط دارد. هربار که شما یک شریک جنسی جدید به رابطه خود اضافه می کنید، شما در معرض تمام بیماری هایی که آنها و شرکای جنسی قبلی داشته اند قرار خواهید گرفت. خطر ابتلا به بیماری های مقاربتی در افرادی که دارای تعدد شرکای جنسی هستند بیشتر است.
4- هر زمان که رابطه جنسی دارید، از کاندوم استفاده کنید. کاندوم بهترین راه برای محافظت شما دربرابر بیماری های مقاربتی است. کاندوم های لاتکس و پلی اورتان اجازه عبور ویروس های عفونی را نمی دهند. کاندوم های تهیه شده از روده گوسفند در برابر این ویروس ها ایمن نیستند.
5- از روان کننده های مبتنی بر آب مانند ژل های K-Y یا Astroglide برای جلوگیری از خراشیدگی پوست ناحیه تناسلی درهنگام برقراری رابطه جنسی استفاده کنید. خراشیدگی های کوچک در واژن در هنگام رابطه جنسی واژینال یا در مقعد در رابطه جنسی مقعدی باعث می شود عفونت به خون شما نفوذ کند.
6- اگر زن هستید، از دوش واژینال اجتناب کنید زیرا این کار می تواند تعادل طبیعی ارگانیسمهای واژن را تغییر دهد و ریسک ابتلا به بیماری های مقاربتی را افزایش دهد.
7- ردی مسئول باشید. درصورتی که دارای علائم بیماری عفونی هستند و یا درحال درمان بیماری های مقاربتی و یا ایدز هستید، از برقراری رابطه جنسی پرهیز کنید. اگر شما یا شریک جنسی تان دارای تبخال هستید از تماس جنسی هنگامی که تاول بروز می کند بپرهیزید و در موارد دیگر از کاندوم استفاده کنید.
پیشگیری از بارداری
ممکن است بعضی زنان از روش های ضد بارداری استفاده نکنند یا روش های مورد استفاده انها با شکست مواجه شود. اگر این اتفاق برای شما بیفتد، درصورتی که سرعت عمل داشته باشید ممکن است قادر به جلوگیری از بارداری شوید.
پیشگیری از بارداری چیست؟
روش های جلوگیری از بارداری به پیشگیری از بارداری معروف است.
اگر شما بدون راه های جلوگیری از بارداری رابطه جنسی دارید، احتمال بارداری شما بسیار زیاد است، حتی اگر عادت ماهانه در شما شروع نشده و یا نزدیک به زمان یائسگی باشید. هرساله حدود ۸۵ زن از ۱۰۰ زنی که از روشهای پیشگیری استفاده نمی کنند به طور ناخواسته باردار می شوند.
تنها راه جلوگیری از بارداری، نداشتن رابطه جنسی است. اما با پیدا کردن یک روش خوب برای پیشگیری از بارداری شما می توانید از بروز بارداری ناخواسته در هر رابطه جنسی پیشگیری کنید.
روش های پیشگیری از بارداری
انواع مختلفی از روش های جلوگیری از بارداری وجود دارد که هرکدام آنها مزایا و معایبی دارد. یادگیری در مورد تمام روش ها به شما کمک خواهد کرد که بهترین راه حل مناسب خود را پیدا کنید.
1- روش های هورمونی شامل قرص های پیشگیری، تزریق، چسب های ضد بارداری، کپسول های زیر پوستی و حلقه واژینال می باشد. استفاده از آی یو دی Mirena به همراه levonorgestrel نیز به عنوان روش پیشگیری هورمونی شناخته می شود. روش های پیشگیری که از هورمون استفاده می شود در جلوگیری از بارداری بسیار موثر هستند.
2- آی یو دی، وسیله ای است که داخل رحم قرار می گیرد و برای ۵ تا ۱۰ سال بسیار خوب عمل می کند و ایمن است. استفاده از آی یو دی Miren که حاوی هورمون است که می تواند با پریود های شدیدتر و بعضاً توأم با درد همراه شود.
3- روش های سد کننده(حائل) شامل استفاده از کاندوم، دیافراگم و اسفنج است. به طور کلی، این ابزار به قدرت آی یو دی هورمونی نمی توانند از بارداری جلوگیری کند. روش های پیشگیری حائل باید در هربار مقاربت جنسی استفاده شوند.
4- روش طبیعی پیشگیری نیز در صورتی که شما و شریک جنسی تان بسیار دقیق باشید می تواند موثر باشد. این روش مستلزم پرهیز از ارتباط جنسی یا استفاده از روشهای سد کننده پیشگیری از بارداری در روزهایی از دوره قاعدگی است که احتمال بارداری بیشتر است.
5- کنترل دائمی(عقیم سازی)، آخرین راه پیشگیری از بارداری است. عمل عقیم سازی در مردان وازکتومی و در زنان بستن لوله های رحم یا توبکتومی می باشد. عقیم سازی برای افرادی مناسب است که تصمیم ندارند در آینده بچه دار شوند.
6- روش اورژانسی جلوگیری از بارداری برای مواقعی است که شما پیشگیری را فراموش کرده اید و یا کاندوم در حین مقاربت جنسی پاره شده است.
برای اینکه روش های پیشگیری هورمونی یا سد کننده به خوبی عمل کنند، شما باید آنها را دقیقا به همان روشی که پزشک شما و یا دستورالعمل توصیه کرده است انجام دهید. حتی در آنصورت هم ممکن است حوادثی رخ دهد. بنابر این داشتن روشی جایگزین ضروری به نظر می رسد.
چگونه می توان بهترین روش را انتخاب کرد؟
بهترین روش کنترلی، روشی است که بتواند در هربار ارتباط جنسی از شما محافظت کند و با توجه به گوناگونی روش های پیشگیری، روشی است که شما بتوانید به خوبی آن را اجرا کنید. برای یافتن روشی که مناسب شما باشد، به موارد زیر فکر کنید:
1- روش انتخابی چقدر برای شما موثر است؟ به یاد داشته باشید که جلوگیری از بارداری چقدر برای شما اهمیت دارد و سپس کیفیت هرکدام از روش های پیشگیری را بررسی کنید. برای مثال، اگر شما تصمیم دارید که درآینده بچه دار شوید، شما نیازی به استفاده از روش های بسیار قابل اعتماد ندارید. اگر شما قصد ندارید بچه دار شوید می توانید از روش پیشگیری مطمئن تری استفاده کنید.
2- روش انتخابی شما به چه مقدار تلاش نیاز دارد؟ برای مثال، درصورتی که شما آدم فراموشکاری هستید، استفاده از قرص های پیشگیری راه حل مناسبی برای شما نیست. اگر مطمئن نیستید که در هربار ارتباط جنسی می توانید از یکی از راه های سد کننده استفاده کنید، بهتر است روش پیشگیری خود را متوقف کرده و راه حل دیگری را جایگزین کنید.
3- چه موقع قصد دارید که بچه دار شوید؟ برای مثال، اگر تصمیم دارید که در یک تا دوسال آینده بچه دار شوید، تزریق هورمونی برای شما مناسب نیست، چراکه تا ماه ها پس از تزریق بارداری شما با مشکل و تاخیر مواجه خواهید شد. اگر تصمیم دارید که به هیچ عنوان بچه دار نشوید، روش پیشگیری طبیعی به هیچ عنوان روش مناسبی برای شما نیست، چرا که این روش اغلب دچار خطا می شود.
4- روش انتخابی شما چقدر هزینه دارد؟ برای مثال، استفاده از کاندوم ارزان است و بعضی کلینیک ها آن ها را به طور رایگان ارائه می کنند. بعضی شرکت های بیمه هزینه های مربوط به پیشگیری از بارداری را تقبل می کنند. اما معیار هزینه، گاهی می تواند گمراه کننده باشد. آی یو دی هزینه زیادی برای شما دارد، اما با توجه به اینکه برای سالهای طولانی قابل استفاده است، در طول زمان این هزینه کم خواهد شد.
5- روش انتخابی شما چقدر می تواند از شما در برابر عفونت محافظت کند؟ کاندوم های لاتکس می توانند از شما دربرابر انتقال بیماری های مقاربتی مثل HIV محافظت کنند، اما بهترین راه حل برای جلوگیری از بارداری نیستند. برای پیشگیری از بارداری و بیماری، از کاندوم و یکی دیگر از روش های پیشگیری به طور همزمان استفاده کنید.
6- آیا تا به حال با یکی از روش های پیشگیری دچار مشکل شده اید؟ گاهی برای یافتن بهترین روش، باید روش های مختلفی را امتحان کرد. همچنین ممکن است شما نیاز داشته باشید که روشی را که زمانی برای شما موثر بوده تغییر دهید. اگر درحال حاضر از روشی استفاده می کنید که از آن خشنود نیستید، درباره تغییر روش و انتخاب روش دیگری با پزشک خود مشورت کنید.
چه مواردی ممکن است انتخاب شما را محدود کند؟
با توجه به وضعیت سلامت شما، بعضی روش های پیشگیری از بارداری ممکن است برای شما ایمن نباشد. برای اطمینان از اینکه کدام روش ها برای شما مفید است، پزشک نیاز به اطلاعات زیر دارد:
– آیا سیگاری هستید؟
– آیا باردار هستید؟ آیا مشکوک به بارداری هستید؟
– آیا در دوره شیردهی هستید؟
– آیا بیماری جدی و خاصی دارید؟ مانند بیماری قلبی، فشارخون بالا، سردردهای میگرنی، دیابت.
– آیا تا به حال لخته شدن خون در پاها (ترومبور ویریدی عمقی) و یا ریه ها (آمبولی ریوی) داشتید؟ آیا در بین اعضای خانواده کسی با این بیماری ها دارید؟
– آیا تا به حال سرطان پستان داشته اید؟
– آیا تا به حال بیماری مقاربتی داشته اید؟
چگونه می توان به یکی از روش های پیشگیری دسترسی یافت؟
بعضی از ابزارهای پیشگیری را می توانید از داروخانه ها بخرید.
– کاندوم ها، اسفنج ها و اسپری های اسپرم کش را می توانید بدون نسخه پزشک از داروخانه ها تهیه کنید. همچنین می توانید کاندوم را از فروشگاه اینترنتی کادولین به صورت فوری و محرمانه خریداری کنید.
– روش های پیشگیری اضطراری نیز در اکثر داروخانه ها بدون نسخه پزشک قابل خرید هستند. اما شما باید ثابت کنید که بالای ۱۷ سال سن دارید.
مراجعه به پزشک یا متخصص:
– دریافت دستورالعمل نحوه استفاده از قرص ها و یا روش های دیگر هورمونی .
– گذاشتن آی یو دی در داخل رحم.
– گذاشتن دیافراگم یا حلقه ی دهانه رحمی.
