از نگاه علم، فاکتور های زیبایی انسان چیست؟

زیبایی یکی از صفات پسندیده برای انسان هاست. هر انسانی، چه زن باشد و چه مرد، زیبا را دوست دارد و همچنین دوست دارد زیبا باشد. انسان هایی که از زیبایی ظاهر برخوردارند، جایگاه بهتری در جامعه و نزد مردم دارند. البته که زیبایی با طن نیز اهمیت دارد. اما تا به حال به این توجه کرده اید که مفهم زیبایی از نظر انسان ها متفاوت است؟ این تفاوت ها از کجا سرچشمه می گیرد؟ معیار زیبا بودن یا نبودن افراد چیست؟ فاکتور های زیبایی انسان ها چگونه تعیین می شود؟ ما این بحث را از دیدگاه علم، بررسی خواهیم کرد.

کودکان چگونه مفهوم زیبایی را درک می کنند؟

برای پاسخ دادن به سوال های بالا بهتر است از کودکی انسان شروع کنیم.

تحقیقات نشان می‌دهند که از نظر مفهوم‌پردازی زیبایی، ما تنها به میزان کمی تحت تأثیر فرهنگ و تجربیات خود قرار داریم. برخی از ویژگی‌های خاص در صورت انسان وجود دارد که به نظر می‌رسد به طور جهانی به‌عنوان ملاک‌های جذابیت ارزیابی می‌شود و حتی نوزادان هم از این الگوها برای تشخیص اشخاص زیبایی استفاده می‌کنند.

چگونه می‌توان ادراک نوزادان از زیبایی را ارزیابی کرد؟ ما می‌دانیم که کودکان به چیزهایی که برای آن‌ها جالب و جذاب است، مانند رنگ‌های روشن خیره می‌شوند.

در یک مطالعه، علایق بصری نوزادان با استفاده از فناوری ردیابی چشمی ارزیابی شد. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که نوزادان بین ۱۲ تا ۲۴ ماهه به چیزهایی مانند تقارن صورت و ویژگی‌هایی که معمولا با زنانگی صورت در ارتباط است، علاقه نشان می‌دهند. این‌ها از جمله چیزهایی است که برای بزرگ‌سالان هم جزء عناصر زیبایی چهره محسوب می‌شوند. در واقع برداشت نوزادان از جذابیت چهره دقیقا با برداشت بزرگسالان هماهنگ و یک شکل است.

این مسأله درباره‌ی نوزادان از این حیث اهمیت دارد که آن‌ها هنوز تحت تأثیر فرهنگ، تبلیغات یا فضای مجازی قرار نگرفته‌اند تا الگوهای ذهنی خود درباره‌ی زیبایی را از آن‌ها الهام بگیرند.

سؤال مهم این است که اگر تمام تأثیرات اجتماع و رسانه از ذهن یک فرد پاک شود، برداشت او از زیبایی به چه شکل خواهد بود؟ در واقع جاذبه‌ی بصری برخی از ویژگی‌های خاص صورت که توسط چنین فردی ادراک می‌شود نشان‌دهنده‌ی یک واکنش عصبی بیولوژیکی خالص است.

اشتباهات ما در درک زیبایی

این یک تفکر اشتباه و رایج است که تصورات ما درباره‌ی زیبایی نشأت‌گرفته از محصولات فرهنگی مختلف مانند فیلم‌ها و محتوای بصری موجود در فضای مجازی است. بسیاری از ما معتقدیم که مفهوم زیبایی در ذهن ما بر اساس تصاویری شکل گرفته که در طول زندگی با آن‌ها مواجه شده‌ایم. در واقع ما با الگوبرداری از عناصر زیبای موجود در این تصاویر، الگویی تحت عنوان زیبایی در ذهن خود شکل داده‌ایم که دارای ویژگی‌های ظاهری مشخصی است.

اگر این مسئله واقعیت داشته باشد، بدان معناست که آنچه مفهوم زیبایی و جذابیت را تعریف می‌کند بر اساس فرهنگ غالب و دوره‌های زمانی متفاوت، متغیر است. از این مسئله این برداشت را هم می‌توان کرد که نوزادان طبیعتاً نباید هیچ زمینه و ملاکی برای زیبایی در ذهنشان داشته باشند و بنابراین قادر به تشخیص زیبایی نیستند. اما هیچ‌کدام از این گزاره‌ها درست نیست.

اثیر محیط و ژنتیک بر دریافت ذهنی از زیبایی

افراد در طی دوران رشد خود با معیارهای زیبایی مواجه می‌شوند که اطرافیان به آنها آموخته‌اند یا به عبارتی از سوی جامعه بر آنان تحمیل شده است. این عوامل می‌تواند بر دریافت ذهنی افراد در درک زیبایی تاثیرگذار باشد.

با این حال تحقیقات بر روی کودکان خردسال که هنوز تحت تاثیر این آموزه‌ها قرار نگرفته‌اند و مقایسه آن با بزرگسالان نشان می‌دهد که نظر بخش بزرگی از این دو گروه سنی بر سر زیبایی و نازیبایی افراد همپوشانی دارد. از همین رو دانشمندان نتیجه گرفته‌اند که گرچه آموزه‌های جامعه بر چگونگی درک افراد از زیبایی موثرند، اما بخش بزرگی از این مساله به طبیعت انسانی که ناشی از عوامل ژنتیکی است مرتبط است.

همچنین بخوانید: خواص و کاربرد اسپری آب معدنی برای پوست

فاکتور های زیبایی انسان ها

حقیقات علمی نشان می‌دهد که دلیل زیبا دیدن یک چهره به سه عامل بستگی دارد: تقارن، تناسب و سلامت.

در یک چهره متقارن دو سمت صورت بسیار به یکدیگر شبیهند. گرچه تقارن صورت امری صد در صدی نیست و همواره تفاوت‌های اندکی بین آنها وجود دارد، اما هرچه تقارن صورت یک فرد بیشتر باشد، چهره او در نظر افراد بیشتری زیبا به نظر می‌رسد.

عامل دیگر موثر بر زیبا دیدن چهره‌ها تناسب است. دانشمندان نشان داده‌اند که رابطه بین تناسب و زیبایی را می‌توان به صورت فرمول‌های ریاضی و هندسی نشان داد. به عنوان مثال فاصله میان مرکز دو چشم از یکدیگر می‌تواند بر زیبایی فرد موثر باشد. اگر این فاصله از نصف پهنای صورت کمتر باشد، فرد در نظر مردم جذاب‌تر دیده می‌شود. مثال دیگری در این زمینه فاصله بین چشم و دهان است. به نظر می‌رسد اگر این فاصله بیش از یک سوم ارتفاع صورت باشد، فرد زیباتر جلوه می‌کند.

ارتباط بین تقارن، تناسب و زیبایی یک مساله ذهنی و روانی است. مغز انسان با دیدن چهره متقارن و متناسب آن را طبیعی تشخیص می‌دهد و این طبیعی بودن به زیبایی تعبیر می‌شود.

سایر فاکتور های زیبایی انسان ها

یک ویژگی جالب که تعیین می‌کند چگونه می‌توانید برای خودتان شریکی بیابید، ظاهر شما است. به نظر می‌رسد زنان از چهره‌ی مردانی که ظاهری زنانه دارند بیزارند. هنگامی هم که مردان به چهره‌ی زنانی نگاه می‌کردند که ویژگی‌های مردانه‌ای در چهره‌ی خود دارند و از آن‌ها خواسته شد که یک رابطه‌ی کوتاه مدت را با چهره‌ی موجود در عکس تصور کنند، آن‌ها اعلام انزجار کردند. با این حال، این مسأله در روابط بلند مدت صادق نیست. در حقیقت این مسأله می‌تواند توضیح بدهد که چرا گاهی اوقات برخی زوج‌ها به لحاظ ظاهری شبیه یکدیگر هستند.

این مسأله ممکن است به این دلیل باشد که قسمتی از مغز که مسؤول تفسیر زیبایی است (Cyrulate Cyrus) است، مسؤول ارزیابی وضعیت خود فرد هم هست.

مطالعات دیگر نشان داده است که در رنگ مو و رنگ چشم، الگوی غالب در انتخاب فرد جذاب، برگزیدن کسی است که این ویژگی‌هایش، بیشترین شباهت را به رنگ مو و رنگ چشم والد جنس مخالف شما داشته باشند (دختر= پدر/ پسر= مادر). علاوه بر این، زنانی که در دوران کودکی خود رابطه‌ی مثبتی با پدرشان داشته‌اند، بیشتر جذب مردانی می‌شوند که تناسب چهره‌ی آن‌ها شبیه چهره‌ی پدرشان است.

فاکتور های شخصیتی در زیبایی انسان ها

چهره‌ی افراد زمانی جذاب‌تر به نظر می‌رسد که ویژگی‌های ظاهری آن‌ها دال بر وجود ویژگی‌های اجتماعی باارزشی مانند مهربانی، آرامش یا نشاط باشد. اگرچه حالات چهره گذرا هستند، اما چهره‌هایی که در حال لبخند زدن هستند از نگاه افراد زیباتر از چهره‌های خنثی هستند. به ویژه هنگامی که با تماس چشمی مستقیم ترکیب می‌شود یا زمانی که فردی که به عکس امتیاز می‌دهد، احساس کند تصویر مقابلش دارد به او لبخند می‌زند.

پیش‌تر به این موضوع اشاره شده که ویژگی‌های مردانه در چهره باعث می‌شوند فرد جذاب‌تر به نظر برسد. این امر درباره‌ی زنانی که تازه یک رابطه‌ی عاشقانه را شروع کرده‌اند یا در فاز تخمک‌گذاری خود قرار دارند یا حتی وقتی که در جست‌وجوی یک رابطه‌ی عاشقانه هستند هم صادق است.

با این حال زنان در سایر مراحل چرخه‌ی قاعدگی خود، چهره‌ی مردانی که در صورتشان ویژگی‌های زنانه‌تری دارند را ترجیح می‌دهند، یا اینکه به جای خوی سلطه‌گری، ویژگی‌های زنانه‌تری مانند صداقت، محبت و همکاری را در مردان ترجیح می‌دهند. به عبارت دیگر، ویژگی‌هایی که لزوما به باروری زن مرتبط نیستند بلکه با فرزند پروری و رابطه پایدار مرتبط است برای زن اهمیت پیدا می‌کند.

فاکتور های سلامتی در زیبایی انسان ها

یژگی‌هایی که نشان‌دهنده‌ی سلامت و نشاط جسمانی فرد هستند هم از نگاه دیگران ارزش و جذابیت زیادی دارند. این ویژگی‌ها شامل چیزهایی مثل رنگ پوست است. البته منظور رنگ خاصی نیست، بلکه یکنواختی و یک دست بودن رنگ پوست مد نظر است. این موضوع به همراه صافی بافت پوست، نبود لکه‌های پوستی و وجود خطوط کمتر روی پوست با سلامت پوست صورت ارتباط مستقیم دارند.

این ویژگی‌ها به طور ناخودآگاه نشان‌دهنده‌ی سلامت فرد است، حتی زمانی که تنها قسمتی از پوست قابل رؤیت باشد. وضعیت پوست در واقع یک نشانگر مفید برای ارزیابی وضعیت سلامت کلی فرد است.

قرمزی گونه‌ها و لب‌ها نشانه‌ی سطح فعالیت ورزشی مناسب و اکسیژن‌رسانی بیشتر خون است که خود ارتباط سرخی این اعضا و جذابیت را توضیح می‌دهد. زن‌ها همچنین هنگام پوشیدن لباس‌های قرمز نسبت به سایر رنگ‌ها، از نظر مردها جذابیت بیشتری پیدا می‌کنند.

رنگ پریدگی یا زردی چهره، یا نسبت زیاد دور باسن به کمر در زنان، نشانه بیماری یا وضعیت متابولیکی غیر مطلوب هستند و از نگاه دیگران جذاب به نظر نمی‌رسند.

در آخر

تحقیقات بالا توسط دانشمندان این حوزه، در دانشگاه های معروف دنیا به دست آمده است. اما باز هم نمی توان به طور دقیق گفت که یک انسان زیبا هست یا زیبا نیست. قطعا زیبایی های باطنی نیز روی زیبایی های ظاهری تاثیر دارند. به خاطر داشته باشید که شما با هر رنگ رنگ پوست، رنگ چشم، فرم صورت و… زیبایید. اگر توصیه ما را می خواهید، فاکتور های زیبایی انسان ها را، که سیلقه شما نیستند جدی نگیرید!