تا وقتی که مهارت های کنترل خشم، سازش و حل مسئله و در کل بلوغ فکری و هویت شکل یافته‌ای ندارید ازدواج نکنید، بلوغ جنسی و جسمی برای ازدواج کافی نیست. مهمترین آمادگی قبل از ازدواج ، رسیدن به آن درجه از رشد و بلوغ شخصیتی است.
اگر فرد به رشد شخصیتی لازم برای ازدواج نرسیده باشد و اقدام به ازدواج نماید به این ازدواج ازدواج زودهنگام گفته شده و می تواند مشکلات بسیاری را در پیش داشته باشد، معمولاً این افراد با گذشت چند سال از زندگی مشترک علاقه خود به همسرشان را از دست می‌دهند و حتی اصرارهای خود برای این ازدواج را به یاد نمی‌آورند. ازدواج‌های زود هنگام برای فرد از لحاظ روحی و روانی مشکلات بسیاری در پی دارد و فشار زیادی به فرد وارد می‌شود و شخص دچار اختلال شخصیت و افسردگی می شود.
به طور کلی شخصیت هر فرد تا ۱۸ سالگی شکل می‌گیرد و تا سن ۲۰ سالگی معیارها و علائم شخصیتی افراد کامل می‌شود، رشد شخصیت حداقل تا ۲۲ سالگی در دختران تثبیت می‌شود اما در ازدواج‌های زود هنگام شخصیت افراد شکل نگرفته است.
بررسی بلوغ شخصیت و پختگی اهمیت زیادی دارد. در این راستا توجه به چند نکته مهم است؟
اگر به سن و سال طرف توجه کنیم تناسبی با آن سن دارد؟ برای مثال فردی که ۳۶ سال سن دارد ولی هنوز شغل و درآمدی ندارد. موقعیت و نقش مناسبی در اجتماع ندارد، و به لحاظ مادی وابسته به خانواده است، کسی است که با توجه به سنش دستاورد چندانی ندارد.
آیا طرف می تواند هیجاناتش را کنترل کند؟
آیا طرف روابط صمیمانه ای با دیگران برقرار کند، چند تا دوست دارد، چند سال با آنها دوست است؟
آیا دوستانش آدمهایی درست و حسابی هستند؟
آیا فرد رفتار مناسبی در برابر مشکلاتش دارد؟
آیا آدم مستقلی است یا هنوز مامان و باباش برایش تصمیم می گیرند؟ آیا تصمیماتی که می گیرد و مسئولیتش را می پذیرد؟
آیا برای ازدواج عجله دارد؟
آیا طرف برای آینده اش هدفی دارد؟ هدف هایش معقول است یا در رویاهایش سیر می کند؟
آیا طرف به اندازه کافی مسئولیت پذیراست؟ چقدر به وعده هایش عمل میکند؟
آیا طرف خودش را می شناسد و چقدر ارزیابی اش از شما درست است؟ اصلا توانایی دیدن واقعیت ها را دارد؟
آیا آدمی است که قبل از تصمیم درباره موضوعی درباره اش خوب فکر می کند و یا اینکه بدون فکر کردن دست به انتخاب می زند؟
نشانه عدم بلوغ اجتماعی و شخصیتی فرد
1- عدم مسوولیت پذیری مالی و اقتصادی
خرج کردن بی‌رویه پول بدون پس‌انداز
بیکاری و تنبلی
مقروض بودن به افراد مختلف
مدام تغییر شغل دادن
2- غیرقابل اعتماد بودن
پیوسته دیر به سر قرارهایش می رسد.
فراموش‌کاری مداوم
دائماً اطرافیان را ناامید می کند.
قول و قرارهایش با افراد را فراموش میکند یا زیر بار آنها نمی‌رود.
3- بی‌هدفی و بی‌انگیزگی
بی هدف زندگی می کند و نیاز دارد کسی او را تشویق کند و برای انجام کارهایش به او انگیزه بدهد.
تصمیم گیری در کارهایش را به تعویق می اندازد
از حل مشکلات جدی زندگی‌اش عاجز است
منتظر شانس و معجزه است.
برای آینده‌اش برنامه ریزی ندارد